Komt het je bekend voor? …je heb een shetland pony, ongemerkt wordt de pony toch wat te dik en op een slechte dag is het raak. De pony gaat met name vóór voorzichtig lopen, ligt relatief veel en maakt een wat teruggetrokken indruk. Alle tekenen wijzen op hoefbevangenheid.
Even kort een opmerking. Dit artikel wordt zo langzamerhand een weergave van hoe het ooit begon en hoe het daarna is gegaan. Over de tijd heb ik regelmatig een alinea aan dit artikel toegevoegd met een nieuwe ervaring. Hoefbevangenheid lijkt inmiddels dè emmer te zijn die overloopt zodra er iets uit balans gaat in het lichaam van pony. Ik realiseer me dat de ene situatie de andere niet is en dat hoe een dier op een situatie reageert, zeer individueel is. Wat niet wegneemt dat je mogelijk iets herkent in onderstaand verhaal. Hopelijk heb je wat aan (een deel van) de informatie!
Hoe te handelen bij hoefbevangenheid?
Uiteraard is het verstandig om contact met je dierenarts op te nemen en met hem of haar te overleggen wat te doen, zeker wanneer de symptomen ernstig zijn.
In het geval van mijn pony waren de symptomen duidelijk maar niet ernstig. Eerste actie was het rantsoen verminderen, waarbij vers gras gedurende een periode geheel is vermeden.
Daarna was de vraag hoe haar zo goed mogelijk te ondersteunen, naast een goed onderhoud van haar hoeven.
Toeval of niet, een vriendin vertelde mij in dezelfde periode een verhaal over haar paard, die niet happy was en vervette, maar waar geen duidelijke diagnose bij werd gesteld. Ze had het over de mogelijkheid van insulineresistentie, een stofwisselingsstoornis. Een voor mij (toen) onbekend begrip.
Het is alweer een aantal jaren geleden. Toen hoorde je nauwelijks iets over stofwisselingsproblemen zoals insulineresistentie (I.R.) of Equine Metabool Syndroom (E.M.S.). Inmiddels kun je hier veel over vinden.
Hoefbevangenheid één van de symptomen van insulineresistentie
Eén van de symptomen van insulineresistentie is hoefbevangenheid. Een andere is vetophoping bij de billen en rond de manenkam, wat ik ook bij pony waarnam. Redenen genoeg dus om er meer informatie over op te zoeken.
Een zeer uitgebreid artikel over insulineresistentie, dat toen al te vinden was, met alle relevante informatie over symptomen, achtergrond, behandeling e.d. staat op de website van ‘Paard Natuurlijk – insulineresistentie‘. Hier verwijs ik dan ook graag naar door.
De mogelijkheid van insulineresistentie doet overigens niets af aan de noodzaak het overgewicht terug te dringen, het rantsoen te beperken en de hoeven goed te verzorgen, maar voor het begeleiden in het verdere traject is het wel/niet hebben van insulineresistentie handig om te weten.
Magnesium kan helpen bij hoefbevangenheid a.g.v. insulineresistentie
Uit recente onderzoeken blijkt dat een magnesium tekort regelmatig voorkomt bij paarden en pony’s. Een tekort aan magnesium maakt de cellen ongevoeliger voor insuline. En zo lijkt een magnesium tekort in verband te staan met insulineresistentie.
Ben je van plan om je paard magnesium bij te gaan voeren, let dan even op in welke vorm het magnesium wordt aangeboden. Omdat niet iedere vorm even goed opneembaar is door het lichaam.
Ik heb vervolgens de proef op de som genomen en een pot magnesium-chelaat gekocht. En ik moet zeggen dat dit op dat moment de juiste keuze bleek! Pony stond binnen enkele dagen veel beter op haar hoeven en haar levenslust keerde terug.
Later heb ik ook wel eens magnesium-citraat gekocht. Dit is ook een vorm die goed opneembaar is. Het is neutraal in geur en smaak en wordt daardoor gemakkelijk opgenomen.
Eens gevoelig….en dan wordt de pony tòch hoefbevangen!
Het ging langzaam, iedere dag een klein beetje slechter. Magnesium hielp niet, in geen enkele vorm.
Er gingen een aantal weken overheen, iedere keer weer wat in het management aangepast.
Niet meer dat handje brokken, van het gras af en op het zand – het was februari en winter (met mijn huidige kennis is juist dit een lastige periode).
PPID / Cushing uitgesloten, pijnstilling van de dierenarts hielp wel, maar zonder pijnstilling ging het weer slechter. Oftewel opknappen deed het niet.
Uiteindelijk het laatste puntje op de i. Alleen nog najaarshooi en dat ook nog even laten weken om ervoor te zorgen dat pony zo weinig mogelijk suikers binnen zou krijgen.
En toch ging ze eerder achteruit dan vooruit. Mega frustrerend!
Natuurlijk alles op een rijtje gezet.
Hoe kan het nou dat ze hoefbevangen wordt, terwijl er eigenlijk geen verandering in management is geweest?
Ze is niet te dik, ze vervet ook niet.
En hoe kan het dat ze jarenlang geen problemen heeft gehad – terwijl ze wel op het gras in het voorjaar stond – en dan nu toch weer, en dit keer ook echt ernstig?
Het was een puzzel, die uiteindelijk uitkwam bij een wormenkuur met moxidectine, wat het gammele evenwicht in het lichaam verstoord leek te hebben. Ik kan het niet hard maken, dat hoef ik ook niet. En ik weet ook dat sommige paarden juist wel moxidectine verdragen, maar pony op dit moment blijkbaar niet.
De oplossing uit deze situatie
Ko-cyclus
Ik had net een cursus gedaan waarin op een andere wijze naar het lichaam werd gekeken, dan wij in het westen gewend zijn. Daarnaast maakte een kennis en energetisch therapeute de opmerking dat zij in het geval van hoefbevangenheid vaak op de nieren werkte.
Mijn zieke pony, mijn echte wanhoop dat niets haar leek te helpen, mijn cursus en de opmerking over de nieren kwamen op een goede avond samen. De Chinese denkwijze en de 5 elementenleer schenen licht in het donker. De ko-cyclus met de 5 elementen (water, vuur, hout, aarde en metaal), de organen die bij de elementen horen en de verachtingscyclus (waarbij alle pijlen van invloed en controle zich omkeren) maakten het voor mij helder. De moxidectine belaste de dikke darm, deze vervolgens de lever & gal, die de maag & milt en die op hun beurt de nieren & blaas. Zo was het ontstaan.
En waarom werd pony nou niet beter? Omdat wanneer de belasting serieus is, de volgorde van beïnvloeding kan omdraaien. Dan remmen de nieren de maag & milt en die op hun beurt weer de lever & gal…daar had ik dus de nieren en de verklaring dat pony – ondanks alle aanpassingen – geen verbetering liet zien.
De nieren hebben we vervolgens ondersteund met het homeopathische middel “Urogenicur” van Simicur. En dat hielp gelukkig. Na een ruime week was de eerste kleine verbetering zichtbaar. Twee flesjes en zo’n 10 weken verder vanaf de start met Urogenicur, liep pony weer alsof er nooit iets gebeurd is. Een bizar moment, maar oh zo blij!
Aardstraling
En dan denk je dat je het allemaal in beeld en begrepen hebt en dan toch, daar gaan we weer.
Voorzichtig lopen, duidelijk meer liggen en minder vrolijk. En de remedies van daarvoor helpen allemaal niet.
We wonen in een waterrijk gebied. En ik weet dat aardstraling hier voorkomt. En een jaar of vijf geleden – voor dit moment – is de stal gecontroleerd en was die vrij van straling. Het was dus niet iets waar ik aan dacht. Het was dan ook toeval (bestaat dat?) dat iemand opmerkte dat er straling in de stal te voelen was.
Het is vervolgens gecontroleerd en ja, er was straling. Nadat de straling was weggeleid, knapte pony weer op. Eén van mijn paarden was moe, de ander gestresst. Zeg het maar. Mijn conclusie is dat het allemaal zo individueel is. Ieder dier ervaart “verstoring” op zijn eigen manier en reageert daar dan ook op zijn eigen manier op.
Aardstraling mag zweverig klinken, maar aardstralen zijn een aards gegeven. Ik vond het de moeite waard om er een apart artikel aan te wijden: “Paarden en Aardstralen”
Paddenstoelen
Ik schreef hierboven al, hoefbevangenheid lijkt inmiddels de emmer te zijn die overloopt op het moment dat er iets niet past in het management, de omgeving of in de fysieke balans.
Op een gegeven moment is pony m.b.v. röntgenfoto’s gediagnostiseerd met EOTRH (Equine Odontoclastic Tooth Resorption and Hypercementosis). Een aandoening van de snijtanden, waarbij de tanden oplossen of er juist een woekering van het cement ontstaat. Dit kan heel oncomfortabel en pijnlijk zijn. In erge gevallen is het trekken van één of meerdere snijtanden door de dierenarts de oplossing.
Gelukkig is het bij pony nog niet zo ernstig en dus vroeg ik me af of ik haar nog met iets zou kunnen ondersteunen. Uit mijn zoektocht en uiteindelijk een gesprek met een dierenarts, die zich heeft toegelegd op tanden en EOTRH, kwam “paddenstoelen mix”. Eerlijk is eerlijk, ik heb het op dat moment even gelaten en toen werd pony weer hoefbevangen. Zoals wel vaker werkte alle voorheen gebruikte middelen niet.
Mijn laatste redmiddel was een mevrouw wie me vaker van gedegen advies voorziet m.b.t. de voeding van de paarden. Ze is helder voelend, helder ziend, zeg maar “helder alles” en tegelijkertijd super nuchter. En zij kwam met…paddenstoelen. Een goed product gevonden en het is als toveren, pony haar hoefbevangenheid verdween en het eten van hard stengelig hooi verbeterde ook duidelijk. Weer een uitdaging getackeld!
Het uiteindelijke moraal van dit verhaal? Kijk, zoek, denk, overleg! Er is zoveel mogelijk, maar je moet daarvoor wel over de grenzen van het gangbare en zichtbare heen willen stappen.